سیستم حکمرانی این نظام، روش موزاییکی یا شطرنجی است. یعنی به ازای هر عنصر استاندارد، یک عنصر غیراستاندارد در خود دارد. چیزی شبیه خانه‌های شطرنج. مثلاً در کنار نیروی رسمی و بین‌المللی ارتش، سپاه را ایجاد نمود. در کنار نیروی مردمی، بسیج را خلق کرد. در کنار مجلس نمایندگان، مجلس تشخیص مصلحت نظام را پدیدار کرد. در کنار دانشگاه، حوزه را شکوفا کرد. و.... آن‌گونه که وزارت اطلاعات با تمام رسمیتش نیز، در زیر سایه‌ی اطلاعات سپاه است؛ حتی پیش‌تر به ازای هر آدم، یک مخبر وجود داشت.
×××
این یعنی در هرجایی یک‌چیز منحصر و متعلق به‌خود ایجاد کرده. به تفسیر بهتر در کنار هر ارزشی، یک ارزش دیگر ساخت البته که این ارزش ساختگی، ضد ارزش است یعنی باارزش اصلی در تضاد است تا ماهیت وجودی آن را همواره با چالش و ضعف در اجرا مواجهه کند. بعبارتی حکومت و غیراستانداردهایش در خانه‌های سیاه قرارگرفته‌اند و مردم و استانداردها در خانه‌های سفید؛ و تمام این اتفاق چیزی نیست جز بازی شطرنج برای برنده شدن نظام به هر قیمتی!
بعبارتی در ایران حکومت، نه‌تنها دولت سایه است بلکه جز به‌جز ارکان آن نیز سایه‌هایی دارند.
×××
این حکمرانی دیکتاتوری با شیوه‌ی شطرنجی، به نظرم جالب‌توجه و البته قدرتمند به نظر می‌رسد. زیرا همواره به ازای هر مهره‌ی سفید، یک‌مهره‌ی سیاه در مقابلش هست، باهدف انحصاری‌طلبی بیشتر و سرکوب بیشتر؛
اگر زندان‌سازی و طناب دار بیشتر در دوره‌ی پهلوی بود اما پر کردن زندان و آویزان کردن مخالفان از طناب دار از حکومت فعلی است. یعنی نهایت تلاش برای سرکوب.در لابه‌لای این تصمیمات و این بازی احمقانه با مردم، اوج ضعف از فروپاشی دیده می‌شود. زیرا همواره مردم را در کنار خود ندارد.
×××
دول غربی و بسیاری دیگر، علیرغم دیدن رفتار ستیزه‌جویانه‌ی نظام، دنبال بهانه‌ای برای مقابله‌ی مستقیم یا تغییر رژیم نبودند درحالی‌که مثلاً برای حمله به عراق، بهانه‌ی نابود کردن سلاح‌های کشتارجمعی کافی بود و یا برای افغانستان، بهانه‌ی حضور القاعده؛ با این‌که اینان هم سمت بمب اتم و موشک‌های دوربرد رفتند و هم حضور نیروهای طالبان و القاعده را در خود نشان دادند و هم با نیروهای نیابتی بارها و بارها بسیاری را تهدید کردند ولی انگار تغییر رفتار رژیم نه با نرمی بلکه حتی با نبرد مستقیم و سخت پرهزینه است، چون همین شیوه‌ی شطرنجی را در سیاست خارجی نظام می‌بینیم. مشخصاً همگی به این نتیجه رسیده‌اند که با یک تمامیت‌خواه دینی از نوع شطرنجی روبرو هستند.
×××
مردم داخل هم نتوانستند تغییرات مدنظرشان را اعمال کنند، مهمترین دلیلش این بود که اصلاً نمی‌دانستند همچین بازیی وجود دارد و یا شاید می‌دانستند و بازی را بلد نبودند و یا زود فریب می‌خوردند.
با این وصف راه مقابله با چنین تهدید آشکاری چه نسبت به مردم و چه نسبت به خارج، پیچیده نیست زیرا اکنون در بازی شطرنج، تمام قدرت و مانور حاکمیت فقط روی خانه‌های سیاه است و همراهی خانه‌های سفید فریب خورده را کاملاً از دست داده؛ مردم بارها با رواداری و اشتباه، میدان را برای جولان آنان باز گذاشتند. ولی دیگر شاهد این هستیم که حرکات خوبی بخصوص از داخل دیده می‌شود. آگاهی، یعنی بدانی وسط بازی هستی و داری بازی می‌خوری، با رسیدن به این فهم، بازی را می‌شود برد! زیرا آگاهی، برگ برنده‌ی پیروزی است. حتی در بدترین حالت اگر یک مهره‌ي سفید هم به پایان خط برسد، می‌تواند نتیجه‌ی بازی را به‌شدت تغییر دهد.
در بازی شطرنج، قدرت و تعداد مهره‌ها تعیین‌کننده‌ی نتیجه‌ی بازی نیست!
#مهسا_امینی
www.Soroushane.ir
