قانون پارکینسون یا Parkinson's law یک مفهوم رایج در مدیریت و بالاخص کنترل پروژه است و مضمون آن این است که «هر کاری به‌اندازه زمانی که برای آن درنظر گرفته شده طول می‌کشد.»
نام این قانون از نام تاریخدان انگلیسی سیریل نورث‌کوت پارکینسون گرفته‌شده که زمینه‌ی گسترش بی‌رویه بوروکراسی را بیان می‌کند. اجرای ناخودآگاه این قانون، سازمان را بیمار خواهد کرد. زیرا که از دید این «قانون» انجام هر کاری تا زمانی که برای آن تعیین‌شده، طول می‌کشد و این مدت زمان ارتباط چندانی با میزان و ماهیت کار ندارد. این یعنی هر چقدر کش‌اش بدهی به همان اندازه‌ی زمان نیاز داری! استفاده‌ی نادرست از این قانون بی‌قانونی بهمراه می‌آورد. زیرا منجر به گسترش بوروکراسی‌ها می‌شود و تلخ‌تر این است که این توسعه‌ی بوروکراسی‌ها بدون گسترش اهداف است.
پارکینسون در سازمان، یعنی تمایل رئیسان به داشتن مرئوسان بیشتر که باانگیزه‌ی توسعه‌ی دپارتمان خود سعی در بزرگ جلوه دادن خود می‌کنند، اما غافلند که این سبب گسترش بوروکراسی‌ها می‌شود و گسترش بوروکراسی منجر به افزایش کارکنان و ایجاد وظایف تکراری و صدالبته لختی در انجام کار می‌شود.
دولت اختاپوسی ایران و بسیاری از سازمان‌های عریض و طویل دولتی دقیقاً بهترین نمونه‌‌ها از قانون یا بیماری پارکینسون هستند!
×××.
بطور مثال بر اساس این قانون در حوزه فناوری، داده‌ها برای پر کردن فضای موجود برای ذخیره‌سازی همیشه درحال افزایشند! یا تقاضا برای یک منبع تمایل دارد تا متناسب باعرضه منبع باشد. این تعمیم شبیه به چیزی است که برخی اقتصاددانان آن را قانون تقاضا می‌دانند - یعنی هرچه قیمت خدمات یا کالا پایین‌تر باشد، مقدار تقاضا بیشتر می‌شود. به این خواسته القایی نیز گفته می‌شود.
از آنجایی که با پارکینسون مقدار زمانی که شخص برای انجام یک کار باید انجام دهد، همان مقدار زمان لازم برای انجام آن کار است لذا برای پیشگیری از این بیماری زمان‌های را که تخصیص می‌دهید نباید آن‌قدر طولانی باشد که نقطه‌ی مرگ نداشته باشد و منابع انسانی را به‌اندازه‌ی معقولی به پروژه‌ها تخصیص دهید.
×××
همان‌طور که گفتم، قانون پارکینسون شبیه بیماری پارکینسون، سازمان را دچار لقوه‌گی، تعلل و اختلال پیش‌رونده و مخرب در درازمدت می‌کند! هر دو نوع بیماری در صورت ابتلا، درمان ندارند اما با تمهیداتی می‌توان از وقوع آن پیشگیری کرد. مثلاً با کاهش منابع انسانی کم‌مصرف. استفاده‌ی بهینه از کارایی و توانایی افراد با مشوق‌های مالی و معنوی، استفاده از ابزارهای مدیریت سطح ارایه خدمات و مدیریت پروژه برای بهبود مستمر با چارچوب ITIL، ورزش دادن اندیشه‌ی مدیران برای حذر از بزرگنمایی دارودسته‌های زیرمجموعه. تمرکز بر کوچک‌سازی، استفاده از اسکرام و چارچوب Agile.
این بیماری را جدی بگیرید!
www.Soroushane.ir
