اهمیت شعر در تبلیغات ایرانی
از کودکی از دیدن تیزرها تبلیغاتی لذت می‌بردم و هم‌اکنون نیز معمولاً اگر وقت کافی داشته باشم در رادیو، ماهواره و یا تلویزیون یک تیزر تبلیغاتی را به‌دقت بررسی می‌کنم امروزه استفاده از قدرت خلاقیت در تبلیغات، سرعت، شخصیت‌پردازی، داستان و سناریو تیزر، اشعار و انیمیشن‌های آن بیشتر ذهنم را درگیر می‌کند. کم نیستند کسب‌وکارهایی که برای معرفی کالا یا خدمات خود به سراغ شعر و ترانه رفته‌اند از ترانه‌های کودکانه و روزمره تا اشعار حرفه‌ای‌تر.
چیزی که دراین‌بین مهم است حتی استفاده از مصرع یا یک بیت شعر از بزرگان شعر ایران در معرفی شرکت‌هاست.
و اگرچه بسیاری از تبلیغات تلویزیونی ایرانی و صدالبته جهانی در مورد لوازم‌خانگی و لوازم‌آرایشی و بهداشتی است اما گویی در ایران برای انتقال سریع‌تر پیام بازرگانی شعر هرگز جایگاه خود را از دست نخواهد داد.
ازجمله مهم‌ترین عوامل اهمیت تأثیر شعر در تبلیغات ایرانی:
- انتقال سریع پیغام
- علاقه مردم به شعر و ترانه
- ماندگاری بیشتر در ذهن
- برند سازی قدرتمندتر
- سازگاری و همخوانی بیشتر بافرهنگ و هنر ایرانی
- یادآوری و بازخوانی آن توسط بیننده
به همین خاطر است که بیشتر فیلم‌های ایرانی و سریال‌ها و تبلیغات بیش از آنکه تصاویر با ما سخن بگوید واژه‌ها و دیالوگ‌ها و حرف‌ها و ترانه‌ها سخن می‌گویند مهم‌ترین علت این موضوع نیز نشأت گرفته از ریشه تاریخی و فرهنگی این سرزمین است در فیلم‌های خارجی و بخصوص هالیوودی کمترین دیالوگ‌ها در کنار میلیون‌ها تصویر و جلوه‌های ویژه پیام را منتقل می‌کنند و برعکس در فیلم‌های ایرانی هزاران دیالوگ در کنار کمترین لوکیشن ها و حرکت تصاویر این وظیفه را انجام می‌دهند پس بی‌راهه نگفته‌ایم که ما ایرانیان که از قدیم و ندیم عاشق داستان‌سرایی و نقل‌های شبانه بودیم هم‌اکنون نیز همان روحیه را به ارث برده‌ایم این حس در تمامی زندگی روزمره ما نیز جاری و ساری است
اما موفقیت موسیقی و شعر سبب شده تا گیرایی و تأثیرگذاری شعارهای تبلیغاتی به‌صورت روزافزون ذهن مخاطبان را به‌دقت هدف قرارداد این موضوع به‌هیچ‌عنوان یک ایراد منفی به‌حساب نمی‌آید بلکه در حقیقت استفاده از بهترین ابزار تبلیغاتی برای انتقال پیام بر اساس فرهنگ و مقبولیت یک کشور است که در جای خود بسیار هوشمندانه است.
همین امر باعث شده تا صاحبان کسب‌وکارها و یا دپارتمان‌های بازاریابی و کانون‌های تبلیغاتی و آژانس‌های تلویزیونی دقیقه روی همین موضوع تمرکز کنند و به استفاده از شعر در فعالیت‌های تجاری وی بیاورند که البته بیشتر آن‌ها این مهم را به بدترین شکل انجام می‌دهند و بجای استفاده از یک شعر قوی، سراغ ترانه‌سرایی‌های کوچه‌بازاری و نظم سرایی‌های بی‌مغز و نغز می‌روند که نتیجه عکس دارد! بسیاری از متن‌ها حتی فاقد ساختار صحیح شعری هستند و صرفاً وزن دست‌وپاشکسته‌ای دارند که به‌زحمت واژه‌هایش در کنار هم گذاشته‌شده‌اند.
بنابراین اگر به‌عنوان یک تاجر می‌خواهیم برند خود را تقویت کنیم بهتر است گام تبلیغاتی مبتنی بر شعر را صحیح برداریم در غیراینصورت استفاده نکردن از اشعار و ترانه‌های بی‌محتوا نتیجه بهتری دارد تا استفاده کردن از آن‌ها!
شعر در حقیقت وصف یک‌لحظه به‌صورت موزون است با رعایت استعاره‌ها و آرایه‌های ادبی با لحاظ کردن ردیف و قافیه با استفاده از صنعت شعر سرایی.
شعر از قرن‌ها پیش در ایران با طیف عظیمی از شاعران کهن و معاصر هموار بوده قرارگیری کتاب دیوان اشعار حافظ در کنار قران کریم در خانه‌ها ایرانی نشان از اهمیت شعر در فرهنگ این مرزوبوم دارد
بومی‌سازی تبلیغات مهم‌ترین فاکتور مقبولیت آن در جامعه بشری است اگر تبلیغی بافرهنگ غربی یا شرقی در کشوری شبیه ایران نمایش داده شود! که البته اگر نمایش داده شود! J بی‌تردید به آن اندازه که تأثیر یک تبلیغ چیپس و پفک یا شامپوی بچه! با یک ترانه‌ای که روی ده‌ها بار در ذهن مردم تکرار می‌شود نخواهد بود؛ بنابراین تبلیغی می‌توانید اثربخش باشد که دقیقه مطابق بافرهنگ مردم بومی‌سازی شده باشد!
جالب اینکه بدانید که تأثیر شعر در فرهنگ ملی ما آن‌قدر زیاد است که عملاً مردم برند یا کالای خاصی را معمولاً با شعر آن تبلیغ می‌شناسند.
اغلب صاحبان مشاغل و بخصوص بسیاری از آژانس‌های تبلیغاتی در ایران اهمیت این موضوع را به‌خوبی درک کرده‌اند آن‌ها باهدف قرارداد جامعه مخاطب اعم از کودک، زنان، مادران، خانه‌داران، آشپزان، دانش آموزان، دانشجویان، مدیران شرکت‌ها و سایر آحاد مردم بر طبل شعر و ترانه‌سرایی می‌کوبند تا هرچه سریع‌تر ساز برند را در ذهن مخاطب کوک کنند.
متأسفانه چیزی که مرا در برخی از این شبه ترانه‌ها و شبه اشعار ناراحت می‌کند استفاده از شاعر نما بجای شاعر است و صدالبته استفاده نادرست از یک متن به‌ظاهر موزون است و عموماً ترانه‌ها و اشعاری بسیار ضعیف ازنظر وزن، قافیه، واژه آرایی تولید و پس از صداگذاری پخش می‌شود که نه‌تنها هرگز نخواهد توانست جامعه هدف را هدف‌گیری کند بلکه نتیجه عکس هم بر روی برند می‌گذارد چراکه در کشوری که شعر یکی از ارکان فرهنگی آن است یاوه‌سرایی بیهوده، بی‌تردید بیش از هرجی دیگر به چشم می‌آید و آدمی را دل‌زده و متنفر می‌کند!
مهم‌ترین فاکتورهایی که یک تبلیغ شعری باید در نظر گرفت بدون شک استفاده از شاعران حرفه‌ای است و می‌دانید که شعر نیز به‌مانند بسیاری از استعدادهای بشر یک حرفه محسوب می‌شود بنابراین نمی‌توان به هرکسی که بهره‌ای از شم شاعری و ادبی ندارد و قادر به سرودن شعر صحیح نیست! برای معرفی یک محصول، خدمت و یا شرکت استفاده نمود و بی‌شک می‌دانید هر شعری قطعاً بر دل نخواهد نشست! اگر از دل نیامده باشد!
تبلیغ یک شرکت تولیدکننده شامپوی سیر ایرانی به نحو احسن از رباعیات
ابوسعید ابوالخیر برای انتقال استفاده کرده و بی‌شک همخوانی بسیار زیادی با تیزر ویدیویی دارد که جوانی در پس راهی برای جلوگیری از ریزش مویش است و به دنبال شیخ الرییس ابن‌سینا می‌گردد درنهایت پس از یافتن حاجت اش بیت اول رباعی پخش می‌شود:
دل گر چه درین بادیه بسیار شتافت
یک موی ندانست و بسی موی شکافت
تناسب این بیت شعر با مفهوم انتقال پیام استفاده از شامپو بسیار حرفه‌ای انتخاب‌شده بنابراین اگر مالک هر برند و یا کسب‌وکاری هستید و می‌خواهید تا با شعر و ترانه حرفه‌ای به معرفی داشته‌ها و تولیدات خود بپردازید بهترین ایده ابتدا استفاده از ابیات و اشعار شاعران کهن و یا معاصر است و درصورتی‌که موفق به یافتن آنچه که مدنظرتان است نشدید می‌توانید از شاعران معاصر اما حرفه‌ای در کار بهره‌گیری کنید و آنچه را که می‌خواهید از آنان بخواهید تا به زبان شعر بیان کنند.
اما از چه شعری برای معرفی محصول یا خدمت استفاده کنیم؟ برای این هدف شعر تبلیغاتی باید:
- قابل‌فهم و ساده باشد.
- صنعت ادبی و شعری آن به‌درستی رعایت شده باشد
- با شعار و یا برند و یا حتی نوع فعالیت (هدف، استراتژی سازمان یا محصول) همخوانی زیادی داشته باشد.
- ترجیحاً بتواند نام برند را در شعر انتقال دهد.
- مطابق با درک و نیاز روز باشد. به عبارتی به‌روز باشد!
- از چندین عبارت عربی سقیم در آن استفاده‌نشده باشد.
- نوستالژیک (خاطره‌انگیز) باشد.
- اشارات مستقیم به یک‌ضرب و المثل بسیار محبوب و رایج در بین مردم کند.
- کوتاه و مختصر باشد.
- شفاف و زیبا باشد.
یکی از درگاههای دریافت این خدمات
سایت شعرساز است که دارای شاعران حرفه ای در زمینه شعر و تجارت است.
با تشکر: هادی احمدی ۶ بهمن ۹۶
[…] منبع سایت سروشانه […]