شکست امدادی! ?درباره واقعه تلخ ساختمان پلاسکو تهران! ساختمان پلاسکو، ساختمانی در ضلع شرقی چهارراه استانبول، تهران بود. بهعنوان اولین ساختمان مرتفع و مُدرن ایران یاد میشد. این ساختمان که در سال ۱۳۳۹ ساخته شده بود پس از ۵۶ سال، در روز پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ بر اثر آتشسوزی فرو ریخت و ۵۹۰ واحد تجاری در آن نابود شد. ساختمان پلاسکو توسط حبیبالله القانیان، رئیس انجمن کلیمیان تهران و مالک شرکت پلاسکو، بزرگترین کارخانجات صنایع پلاستیکسازی ایران، ساختهشد. گفته میشد که آیتالله طالقانی در مخالفت با ساختهشدن بلندترین ساختمان تهران توسط یهودیان ایرانی، ابراز مخالفت و نارضایتی کردهبود. القانیان یکی از نخستین غیر نظامیان و نخستین یهودی اعدامی پس از انقلاب بود. وی در روز ۲۷ بهمن ۱۳۵۷ در تهران بازداشت شد و در بهار ۱۳۵۸ در زندان قصر، توسط صادق خلخالی اعدام شد.( بر اساس دانشنامه ویکی پدیا) در همان ساعت نخست گزارش آتش سوزی، آتش نشانان با سرعت خود را به محل حادثه رساندند و با تلاشی بی وقفه سعی در خاموش کردن آتش داشتند. اما در کمال ناباوری ساختمان پلاسکو درحالی بعد از ۳٫۵ ساعت سوختن بود که هنوز تعدادی از آتشنشان درحال مهار آتشسوزی، در بیرون و داخل ساختمان بودند. اما چرا با توجه به تخلیه دهها نفر از کسبه، امداد رسانان همچنان در طبقات بودند؟ اساساً موفقیت هر عملیات امداد رسانی در عوامل زیر نهفته است : ۱- حفظ جان مردم ۲- حفظ اموال و دارایی آنها ۳- جلوگیری از انتشار واقعه به پیرامون محل حادثه ۴- حفظ جان امدادرسانان زمانی که در یکی از طبقات زیرین که در نهایت بر اثر حرارت و یا هر چیزی دیگر منفجر شد و سبب ریزش ساختمان شد عده ای در مرکز محل حادثه حضور داشتند! این سوال را در ذهن تداعی می کند: • آیا در عملیاتی به این شکل، نباید کلیه عوامل گسترش آتش به سرعت از محل حادثه دور شوند!؟ به عبارتی تیمی که ۳ ساعت در حال خاموش کردن آتش هستند اگر تیم دیگری عوامل گسترش آتش را از محل دور می کردند به نظرتان از تخریب ساختمان یا شهادت عزیزان جلوگیری نمی شد!؟ • آیا نباید علیرغم عدم امکان تخلیه اینهمه موارد قابل اشتعال از قبیل گازوئیل، البسه و .... به هر دلیل، باز باید امدادگران وارد معرکه شوند!؟ • آیا استراحت نیروهای امدادرسانی در محل حادثه سنجیده است!؟ • آیا نباید از پوشش های ضد حریق بجای لباس های فرم کارگاهی! برای حفاظت از آتش نشانان استفاده شود؟ • آیا نباید افراد، بلافاصله تجدید قوا شوند و نیروهای خسته به سرعت جایگزین نیروهای تازه نفس شوند!؟ و در جایی خارج از محل حادثه به استراحت بپردازند!؟ • آیا نباید بجای استفاده از صرفاً آب جهت خاموش کردن آتش از مواد دیگری استفاده می شد که سبب سنگینی ساختمان نشود!؟ شاید مسخره به نظر برسد اما همین حجم سنگین چندین تُنی آب پاشیده شده به ساختمان، خود موجب تخریب طاق های طبقات نمی شد!؟ اگرچه سرعت وقوع این حادثه بسیار زیاد بود اما هم قابل پیشگیری بود هم قابل پیش بینی! و میتوانست فقط منجر به تخریب پلاسکو شود نه شهادت هموطنان آتش نشانی! در نتیجه این عملیات علیرغم تمام تلاش های صورت گرفته یک شکست امدادی به حساب می آید! زیرا جان مردم، مال مردم و جان امدادرسانان همگی باهم به خطر افتاد! در نهایت پس از این حادثه تلخ: از ۵۹۰ واحد تجاری فقط ۲۵% تحت پوشش بیمه هستند! این یعنی ضعف صنعت بیمه در پوشش بیمه. که می توانست با تخفیفات و یا بیمه های شرایطی وضعیت را برای همه ساده سازند تا تمام کسبه از خسارت وارده بهره مند شوند. طبق آمار غیر رسمی قریب ۶۰۰ میلیارد تومان هزینه جانی و مالی در بر داشت در حادثه ای که هزاران نفر، بطور مستقیم و غیر مستقیم بیکار شده اند! یک آتش سوزی ساده، یک مدیریت ضعیف در تمامی حوزه ها، سبب یک پیامد بزرگ مالی، روحی جانی می شود. این شکست عملیات است! آیا شبیه سازی این مورد نباید در دستور کار آتش نشانی قرار گیرد!؟ تا از تکرر حادثه خودداری شود!؟ لذا بجای فرافکنی و در بوق کردن ایثار آتش نشانان مرحوم، اشتباهات را باید پذیرفت و گردن گرفت. اگر کمی درایت بود زندگی این عزیزان همچنان جاری بود پس شکست یک عملیات امدادی که منجر به کشته شدن افراد و از بین رفتن دارایی و اموال مردم شد را موفقیت و ایثار ننامیم! نقد: هادی احمدی |www.Soroushane.ir