سالهاست که در فضای مجازی در پاسخ به کامنتهای توهینآمیز، لبخندوار و مودبانه برخورد میکنم؛ اما همچنان در قبال این رویکردم هستند کسانی که فقط کارشان تحقیر، توهین و پرخاش است.
حتی در دنیای واقعی هم همین داستان وجود دارد.
چرا؟
شاید خودشان ندانند اما "کمبود آگاهی و استدلال" یکی از این دلایل توهین و پرخاش است؛ وقتی فرد اطلاعات کافی یا استدلال منطقی نداشته باشد، تلاش دارد بجای بحث سازنده، به حمله و پرخاش روی آورد تا ضعفش را پنهان کند.
×××
اما برخی که باسوادند چرا توهین و پرخاش میکنند؟
چون در تلهی ایگو گرفتار میشوند.
تلههای روانی نظیر تلهی ایگو (Ego trap) یکی از دامهای خطرناک روانشناختی است. آنچنان که فروید میگفت: ایگو زمانی توی این تله میافتد که احساس کند هویتش تهدید شده.
پس احساس تهدید نسبت به هویت، عقاید، یا جایگاه اجتماعی میتواند باعث واکنشهای احساسی شدید و پرخاش شود؛ در این تله، فرد نمیتواند بپذیرد که اشتباه کرده، چون اینرا تهدیدی برای تصویر "بینقص" خود میداند.
به لرزه درآمدن ارزشهای بنیادین، ترسِ از دست دادن آموختهها و دادههای کهنه، او را در برابر گفتمان جدید یا تابوشکن متزلزل خواهد کرد.
بههمینخاطر سرسختانه میجنگد تا جلوی این تزلزل و فروپاشی را بگیرد، با تلاش مداوم برای اخذ تایید یا اثبات خود به دیگران، حتی در موقعیتهایی که نیازی به آن نیست؛ که نشانگر عدم تحمل نقد و خودبزرگبینی یا خودکمبینی است.
×××
برخی نیز علیرغم اینکه باسوادند و در تله هم گرفتار نمیشوند اما باز پرخاشگرانه برخورد میکنند؛ اینان حقیقتاً فاقد مهارتهای ارتباطیاند؛ بنحویکه حتی نمیدانند چگونه احساسات یا نظرات خود را به شیوهای غیرتهاجمی بیان کنند.
لکنت در گفتن یا نوشتن، موقعیت اجتماعی، شرایط زیستی، خستگی، استرس، یا مشکلات روانی و یا حتی راحت بودن در فضای مجازی(!) بدلیل اینکه هویت فرد ناشناخته است کاری میکند تا او درجهی آستانهی تحملش را پایین آورد و خود را محق و مستعد واکنشهای پرخاشگرانه کند.
×××
در کل اگر نقد بجایی نداری، فقط بخوان و گوش کن.
گاهی گوش دادن، عمیقترین نوع گفتگوست!
www.Soroushane.ir