ضمیر ضعیف!

هادی احمدی (سروش):

برعکس انگلیسی‌زبانان که خیلی راحت بجای "من"، I" را می‌گویند، اما بکار بردن "من" در فارسی کمی دال بر خودستایی و خودشیفتگی است؛ ازهمین‌روست که از "بنده، اینجانب، یا ضمیر مستتر و..." استفاده می‌شود. مثلاً "من خواستم" را با "خواستم" رفع‌رجوع می‌کنیم.
×××
همچنین کاربرد "تو" نیز کمی تحکم‌برانگیز، دوستانه، خودمانی، نامحترمانه و یا آمرانه است درحالی‌که "شما" را داریم و استفاده از "شما" به جای "تو" در دوم شخص جمع نیز بدلیل حفظ فاصله‌ی اجتماعی و احترام است.
ولی انگلیسی‌ها به یکباره بجای "تو" و "شما" از Thou یا Thee"در ادبیات کلاسیک یا گویش‌های خاص و یا You در انگلیسی امروزی استفاده می‌‌کنند.
×××
اصطلاحات رسمی و غیررسمی در هر دو زبان در بسیاری اوقات متمایز از همند.
این‌که ما در این ضمایر باادب به‌چشم می‌آییم یا آنان؟ به نظر می‌رسد ما.
ولی در کنار این رسم ادب، نوعی خودتحقیری نیز بچشم می‌‌آید؛ آنجایی که می‌ترسی بگویی"من"، یا احساس حقارت و یا قضاوت می‌کنی.
یکجور حساسیت بیخود سبب می‌شود که اگر به کسی بگویی "تو" رفتار پسرخاله‌وار نشان دادی؛ و اگر بگویی "من" خودپرستی و منیتت را.
×××
در این‌که پارسی، فرهنگی کهن دارد و غنای زبانی، شکی نیست؛ اما فردیت به شکل ساده در فارسی و سایر زبان‌ها گویی جایگاهی پیچیده و لرزان دارد اما در انگلیسی خیلی ساده و محکم‌تر است.
بعبارتی ضمایر در پارسی در جبر جایگاه، سلسله‌مراتب اجتماعی و حساسیت نسبت به مقام و احترام قرار گرفته‌اند.
نمی‌دانم ریشه‌ی این اتفاق، مربوط به استثمار و حکومت‌های بیگانگان بر ایران است یا خیر؟ ولی زبان ما شبیه بسیاری از زبان‌های زنده‌ی دنیا چیزهای دارد که نه ضرورتی دارد و نه اهمیتی.
×××
همین شد که در دوران نوزایی و پس از آن، انگلیسی بصورت فعال تحت تأثیر زبان‌های لاتین و فرانسه، جهانی شد و بسیاری از اصطلاحات و ساختارهای پیچیده‌ی زبانی را ساده‌تر کرد. این تأثیرات باعث شد که انگلیسی بسمت سادگی و استانداردسازی بیشتر حرکت کند.
این یعنی ضمایری از این دست که مفهوم کامل را انتقال دهند کافیست، دیگر نیازی به رعایت سلسله‌مراتب اجتماعی ندارد.
×××
ما در ضمایر زبان پارسی و سایر زبان‌های فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی، فردیت‌مان به‌شدت وابسته به جایگاه و سلسله‌مراتب اجتماعی است. ضمایر ضعیفی که درعین قدرتمند نشان دادن زبان، ضعفی در گوینده را عیان می‌کند.
پرسشی که مطرح است اینست آیا پرداختن به فردیت، همه‌چیز را ساده نمی‌کند؟
www.Soroushane.ir

0 0 رای
امتیازت به این مطلب؟
عضویت در سایت
اطلاع رسانی
guest

0 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
error: لینک های همرسانی مطلب در سمت چپ صفحه هست دوست داشتی به اشتراک بگذار!
0
نظرت مهمه حتماً بنویس!x