صدالبته که در این جهان هستی، حقیر که هیچ، بسیار بسیار ناچیزیم؛ بشرطی که از دوردستها به خودمان نگاه کنیم. اما وقتیکه ما از اینجا داریم به دوردستها نگاه میکنیم نهتنها حقیر و ناچیز نیستیم بلکه خیلی بزرگیم!
×××
شاهان دنبال این بودند که عظمت امپراتوریهایشان را در بناهای مجلل و فاخر و عظیمالجثه و حتی در گورهای بزرگ به رخ بکشند. پادشاهانی که خداوند بودن خود یا خداوندگاری خود را میخواستند به مردم نشان دهند.
پس از آنکه ادیان بر سر کار آمدند از این حربه استفاده کردند تا احساس حقارت در برابر ناشناختهها و عظمتهای جهان ماورایی را بر ما تحمیل کنند به همان شکلی که پیشتر بود؛ این را از ستونهای بلند مساجد و کلیساها میتوان فهمید.
×××
اصلاً وقتی وارد یک زیارتگاه یا مسجد و یا کلیسا میشوی خودبخود جو حاکم از هیبت و وسعت و بزرگی معماری، آدمی را اسیر خود میکند. اسیر حقارت خود!
بعبارتی قرار بود ادیان بیایند تا احساس آرامش و ارتباط با معنویت را بسط دهند ولی چیزی که پیداست احساس حقارت و ناچیزی را به انسان القا میکنند.
چرا؟
چون همان شاهان در قالب جدیدی فرو رفتند؛ قالبی بنام دین!
×××
حقیرسازی انسان تلاش دیرینهای است در برابر عظمتها و تقدسها.
این احساس حقارت در معماریهای مجلل و بزرگ این ساختمانها، احساسی از کوچکی و ناچیزی در مقابل بزرگی الهی را در انسان ایجاد میکند.
این حس حقارت میتواند احساسی از تسلیم شدن در برابر مقدسات را به انسان القا کند. هرچه حقیرتر بنظر برسی عظمتها و تقدسهای مذهبی، بزرگتر دیده خواهند شد.
حقارتی برای تسلیم شدن.
×××
اما مگر تسلیم شدن ایرادی دارد؟
بله!
تسلیم شدن انسانها، ابتدا سبب افزایش اعتیاد به قدرت فراوان معنوی میشود بعبارتی افراد ممکن است به جای استقلال و خودکارآمدی، بر قدرت معنوی و موجودات فراطبیعی اعتماد و تکیه کنند همین موضوع سبب کاهش توانایی تفکر و اندیشیدن مستقل آنان میشود.
ازطرفی تسلیم شدن نسبت به دستورات دینی و اعتقادات معنوی باعث کاهش توانایی انسان در تفکر و اندیشیدن مستقل شده و مردم به جای ارزیابی و تحلیل موضوعات، فقط دنبال پیروی از دستورات دینی باشند.
علاوه بر آن تسلیم شدن محدودیتهای اجتماعی را بهمراه دارد آنچنان که ادیان محدودیتهایی را برای انسانها در جوامع ایجاد میکنند که بر اساس عقاید مذهبی باعث محدود شدن آزادی فردی و توسعه جامعه میشوند.
همینطور تضعیف مسئولیتپذیری را نیز بهمراه دارد.
این یعنی تسلیم شدن به اعتقادات مذهبی ممکن است باعث تضعیف مسئولیتپذیری افراد شود و آنان به جای قبول مسئولیت اعمال و تصمیمات خود، همه چیز را به خواستههای الهی (مشیت!) نسبت دهند.
پس غایب این بزرگنماییها و بزرگسازیها چیزی نیست جز تسلیم شدن و ایجاد حس حقارت!
×××
هرجایی که بیشتر احساس حقارت کنید و هرچقدر تسلیم شوید کمتر میاندیشید!
بندهی حقیر شدن در برابر خدایی که در دل میپرستید اشکالی ندارد و حتی ممکن است تعالی انسان را رقم بزند؛ ولی بندهی حقیر اماکن و عقاید و عظمت ادیان و مذاهب، فقط بندهی حقیر شدن و حقیرتر شدن است!
www.Soroushane.ir