بگذارید روایتی مذهبی را نقل کنم. اگرچه باب میلم نیست ازاین عرایض مذهبی دم بزنم ولی سخن درست است.
امام صادق گفته: سختترین کارها، انصاف دادن بین خود و دیگران است. اینکه چرا منصف بودن سخت است و از نگاه وی چرا چنین چیزی ابراز شده جای پرسش است.
شنیدهام که بازرگانان ایرانی در گذشتههای بسیار دور بسیار منصف بودند حداکثر سودی که روی اجناس خود میکشیدند ۲۰٪ بود. آنچنان که پیامبر اسلام به اعراب این رویه را پیشنهاد داده بود. نمیدانم آنان پذیرفتند یا نه. اما امروزه به نظر میرسد یکی از دغلبازترین بازرگانان جهان ایرانیان باشند. اینکه چه چیزی باعث شده به این نقطه برسند بیارتباط به مذهب آلوده به دروغ و سران چپاولگر نیست. هرچیزی، از رأس هرم به پایین سرایت میکند. بسیار کم اتفاق میافتد که مدیری دزد باشد اما کارمندش این راه را نرود.
کشوری که مردم را فرصتطلب کرده و مردمی که مدام در استرس از دست دادنها هستند، بهتر از این هم نمیشوند. گاهی حقوقشان میرود، گاهی سپردهی بانکیاشان و گاه، طلا و اموالشان با سارقانی که بیشترشان با بیشتر مأموران سر یک کاسه اطعام میکنند و این آخری که سرمایههایشان در بورس.
البته وجدان و انصاف هرکسی، جنبهی درونی و شخصی دارد و فارغ از دین و مذهب، به انسانیت باز میگردد. ولی با این وجود اکثر مردم، بیانصاف شدند از بقالی سرکوچه گرفته تا تعمیرکاری که هم قطعه عوض نمیکند هم پول بیشتری میگیرد.
اینکه به سود کم راضی هستیم قناعت ما را نمیرساند بلکه انسانیت را به رخ میکشد. و اینکه سود زیاد هم باز راضیمان نمیکند یک چیز را خیلی خوب راضی میکند و آن چرخهی استمرار بيانصافی است.
او در حق تو گران میفروشد و تو در حق دیگری. این زنجیرهی شُوم آنقدر تداوم پیدا میکند که مبدل به کلفتترین حلقههای بههم تنیده میشود که به این راحتی از هم نمیگسلد.
سود کنید اما به اندازه.
www.Soroushane.ir